Elke maand schrijft onze directeur Ewout van der Horst een blog met Deventerse verhalen.
‘Jij was de moeder en ik de baby.’ Bij speelafspraakjes van mijn dochters heb ik mij regelmatig over dit taalgebruik verbaasd. Kinderen gebruiken soms de verleden tijd om hun rollen in een spelsituatie te duiden. Eigenlijk drukt het heel mooi uit dat je bij het spelen een andere dimensie betreedt, losgezongen van de dagelijkse realiteit. Als een hobbykamer waar je even kunt wegdromen. Op die manier willen wij ook Speelgoedmuseum Deventer nieuwe stijl vormgeven: speels en fantasierijk. De gedwongen sluiting als gevolg van corona heeft de voorgenomen vernieuwing van het museum in een stroomversnelling gebracht. In de zomer van 2021 hopen we ons laagdrempelige museum weer te kunnen openen voor het publiek.
Speelgoedmuseum Deventer is er voor jong en oud, want spelen en speelgoed is niet alleen voor kinderen. Ook volwassenen spelen volop. Onze vrijetijdsbesteding staat bol van spelelementen. Of je nu meedoet aan een loterij, een game op je telefoon speelt of een bordspel doet, spelletjes zijn overal om ons heen. Eigenlijk zijn alle vormen van sport ook pure spelbeoefening. Ja, onze hele cultuur is in feite niets anders dan het spelen van een spelletje op uiteenlopende spelborden of niveaus zo je wilt. De muziek speelt met klanken, de literatuur speelt met woorden, de kunst speelt met vormen en kleuren.
Al in de 18e eeuw benoemde de Duitse filosoof Friedrich Schiller het spel tot kernelement van de menselijke natuur. Als vroege romanticus relativeerde hij het belang van het verstand door te wijzen op andersoortige drijfveren van de mens. De mens is volgens hem gemaakt om met schoonheid te spelen. Schiller stelde: ‘Der Mensch spielt nur, wo er in voller Bedeutung des Worts Mensch ist, und er ist nur da ganz Mensch wo er spielt.‘ Voor hem stond spelen aan de basis van de kunst van het leven zelf.
Vage filosofie? Nee hoor. Ga maar na bij je zelf. Een beetje meer spel in ons dagelijks leven kan wonderen verrichten. Vaak nemen we onszelf en onze verantwoordelijkheden wel erg serieus. Dan blijft er weinig ruimte voor andere mensen en andere overtuigingen over. Als je jouw bezigheden wat meer als een spel ziet, snap je beter dat ieder domein zijn eigen spelers, spelregels en (soms grillig) verloop kent. Het draait niet om jou, maar om het spel! Door bijvoorbeeld je werk wat meer als spel te zien, komt het wat verder van je eigen persoon af te staan en kun je er hopelijk wat vrijer aan deelnemen. En ja, tegenslagen en teleurstellingen horen erbij, maar een potje verliezen is meestal geen einde oefening. It’s all in the game!
Terug naar het Speelgoedmuseum Deventer. Voor mij is het de uitdaging om dit museum veel speelser te maken. Om te laten zien hoe gezond een speelse kijk op het leven voor iedereen kan zijn. Dat doen we met speelgoed van alle tijden, waarmee we generaties onderling verbinden. Speelgoed is een afspiegeling van het echte leven. Daarmee kunnen we een speelse kijk bieden op thema’s als oorlog en vrede, technologische ontwikkelingen, genderverhoudingen of duurzaamheid. Zo’n speelse benadering is simpelweg leuk en leerzaam, maar het stimuleert ook de creativiteit en het inlevingsvermogen. De kunst is om elke keer een andere rol en positie in te nemen, het leven als een spelopdracht te zien. Op die manier blijven we een leven lang spelen.
