A Bridge Too Far
A Bridge Too Far
A Bridge Too Far

Surinaamse kijkkast in Museum De Waag

In Museum De Waag is vanaf donderdag 23 maart aanstaande een kijkkast van de Surinaamse kunstenaar Gerrit Schouten te zien. De kijkkast is een herontdekt topstuk van het museum dat een bijzonder inkijkje geeft in het slavernij- en koloniale verleden van Deventer.

Slaafgemaakte vrouwen zijn bezig met het stampen van cassave. Van de gestampte cassave wordt brood gebakken (Beeld Museum De Waag)
Slaafgemaakte vrouwen zijn bezig met het stampen van cassave. Van de gestampte cassave wordt brood gebakken (Beeld Museum De Waag)

Dit jaar is het 150 jaar geleden dat de tot slaafgemaakten in Suriname en de Caraïbische eilanden, toenmalige koloniën van het Nederlands Koninkrijk, vrijheid kregen. Het slavernijverleden is een zeer pijnlijk, belangrijk en tot voor kort onderbelicht onderdeel van onze gedeelde geschiedenis. In het hele koninkrijk wordt er daarom extra aandacht aan besteed tijdens het Herdenkingsjaar Slavernijverleden.

Slavernijverleden van Deventer
Tijdens recent onderzoek naar het slavernijverleden van Deventer kwam een bijzonder object uit de collectie van Museum De Waag tevoorschijn. Het gaat om een 200 jaar oud diorama, in de volksmond ook wel kijkkast genoemd, van Gerrit Schouten. Het diorama is ruim honderd jaar in vergetelheid geraakt. Tot voor kort was niet bekend dat het gaat om een kunstwerk van beroemde Surinamer Gerrit Schouten. De kijkkast kwam vermoedelijk via Deventenaar Johan Hendrik George Jordens in de museumcollectie terecht.

De vrouwen uit het inheemsendorp rond het vuur raspen, zeven en bakken de cassave tot een plat brood (Beeld Museum De Waag)
De vrouwen uit het inheemsendorp rond het vuur raspen, zeven en bakken de cassave tot een plat brood (Beeld Museum De Waag)

Gerrit Schouten
Kunstenaar Gerrit Schouten (1779 – 1839) werd geboren in Paramaribo, hoofdstad van de toenmalige Nederlandse kolonie Suriname. Hij maakte onder andere portretten en kleurrijke waterverftekeningen, waarin hij thema’s als indianenkampen, slavendansen, stads- en plantagegezichten centraal stelde. Opdrachtgevers van Schouten waren vaak rijke Nederlandse reizigers die, als aandenken aan hun tijd in Suriname, de kijkkasten meebrachten naar Nederland. De diorama’s van Schouten geven het koloniale leven in Paramaribo, de plantages en de jaarlijkse slavenfeesten nauwgezet weer. Ze zijn een unieke en belangrijke bron van informatie geworden over het leven van verschillende bevolkingsgroepen in Suriname rond 1820.

Op dit beeld zijn de rollen van fiskari en kownu afgebeeld Deze twee karakters symboliseren de koloniale macht en worden in de du bekritiseerd (Beeld Museum De Waag)
Op dit beeld zijn de rollen van fiskari en kownu afgebeeld Deze twee karakters symboliseren de koloniale macht en worden in de du bekritiseerd (Beeld Museum De Waag)

Museumbezoek
Het diorama is vanaf 23 maart aanstaande te zien in de topstukkenzaal van Museum De Waag. Meer informatie over het museumbezoek is te vinden op museumdewaag.nl.